Algemeen
Eeuwenlang werd er stof getransporteerd van het Chinese Xian naar het Turkse Constantinopel. De karavanen doorkruisten Centraal-Azië door de droge woestijnen en hoge bergen. Dit rijke verleden en de ontwikkelingen die Turkmenistan heeft meegemaakt na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie, zijn de basis van een indrukwekkende reis door dit land. Het land heeft waarschijnlijk ’s werelds grootste gasvoorraad en daarnaast heeft het land goed verdiend tijdens het bewind van de voormalige president Turkmenbashi. Dit zult u ook terugvinden tijdens de reis: ruïnes die stammen uit de zijderoute en vermeld staan op de UNESCO Werelderfgoedlijst, de prachtige vallei van Yangikala, de bijzondere marmeren hoofdstad Ashgabat en de gaskrater Darwaza, maken van dit land een unieke bestemming.
Ligging
Turkmenistan ligt in Centraal Azië en was vroeger een belangrijk knooppunt op de handelsroutes tussen oost en west. Het land beslaat een oppervlakte van 488.100 km2 (vergelijkbaar met Groot-Brittannië & Spanje) en bestaat voor het grootste deel uit de Karakum woestijn, letterlijk vertaald ‘zwart zand’ woestijn. Het land is relatief vlak met uitzonderingen aan de grens met Iran waar het Kopetdag gebergte ligt en het Karabilplateau aan de grens met Afghanistan. Het land grenst in het westen aan de Kaspische Zee, in het noorden aan Kazachstan en Oezbekistan, in het oosten aan Afghanistan en in het zuiden aan Iran. De stad Turkmenbashi aan de Kaspische Zee is de belangrijkste havenstad van het land en hier vindt u ook de grootste olieraffinaderij. Turkmenistan is rijk aan aardgas en olie en deze vormen de belangrijkste exportproducten. Met uitzondering van de Kaspische Zee is er weinig water. De rivieren Murgab en de Hari Rud lopen dood in de woestijn. De belangrijkste bron van water in de Amu Darya rivier in het grensgebied met Oezbekistan. Meerdere kanalen die vanuit deze rivier gegraven zijn, irrigeren het land en vormen de drinkwatervoorziening.
Klimaat
Turkmenistan heeft een landklimaat. De zomers zijn extreem warm en de winters koud. De neerslag is over het algemeen het hele jaar door gering. Beste reistijd om door Turkmenistan te reizen is het voorjaar (april-mei) en najaar (september-oktober).
Religie
Hoewel Turkmenistan een seculiere staat is, is een groot deel van de bevolking spiritueel ingesteld. Hun animistische geloof heeft zich vermengd met de islam en dit is bijvoorbeeld terug te zien in de moskeeën en mausolea die vaak versierd zijn met animistische symbolen zoals slangen en ramshoorns. Pelgrims hebben soms een klein kribbetje om hun hals hangen, ten teken dat zij graag een kind wensen. Naast een overgrote meerderheid van moslims is een minderheid Russisch-orthodox.
Eten en Drinken
Zoals in andere Centraal-Aziatische landen staan plov (rijst, schapenvlees, uiten, wortelen en rozijnen) en sjaslik vaak op het menu. Plov wordt bereid met katoenzaadolie. Daarom ruikt het zo speciaal. Sjaslik smaakt het best als het wordt gekookt op de takken van de saxaul struik die in de woestijn groeit. Andere favoriete hapjes: samsa (samosa, vleesballetjes in deeg) en een variant van een vleespasteitje, maar dan groter en rond met de naam fitchi.
Specialiteiten in Turkmenistan
Een typisch Turkmeense maaltijd is dograma, gemaakt van brood, gekookt vlees en uien. Een soep die vaak gegeten wordt is chorba, soep van gekookt schaap met aardappel, wortelen en knolraap, elders in de regio ook wel shorpa genoemd. Ook manti, gestoomde noedels, is een populair gerecht. Brood, cörek, is rond en plat en smaakt het lekkerst als het net uit de oven komt.
Drinken in Turkmenistan
Mineraalwater is in Turkmenistan overal verkrijgbaar. Bier en wodka worden veel gedronken. Wat bier betreft zijn de merken Berk en Zip het meest populair. Het wordt afgeraden om water uit de kraan te drinken. Indien u niet in de mogelijkheid bent om water in flessen te kopen, kook dan het water gedurende 5 minuten. Na het water afgekoeld te hebben, kunt u het veilig gebruiken als drinkwater en voor zaken als tanden poetsen, lenzen schoonmaken en het wassen van groente en/of fruit.
Elektriciteit
De netspanning in Turkmenistan is 220 volt, een verloopstekker/-wereldstekker is niet nodig.
Tijdsverschil
In de zomer is het in Turkmenistan 3 uur later dan in de Benelux.
Taal
De officiële taal is het Turkmeens, een taal die tot de Turkse taalgroep behoort. In Turkmenistan spreekt bijna iedereen ook Russisch. Mensen die werkzaam zijn in het toerisme spreken vaak Engels.
Bagage en kleding
Voor het reizen door Turkmenistan adviseren wij praktische kleding die zich makkelijk laat combineren laag over laag. Hoewel het overdag erg warm kan worden, valt de temperatuur in de nacht / vroege ochtend ver terug. Korte broeken, rokken en hemdjes worden door de lokale bevolking niet tot nauwelijks gedragen, maar zijn niet verboden. In de avonduren gaat men graag verzorgd gekleed.
Tegen de felle zon is het dragen van een hoofddeksel raadzaam. Een sjaal kan soms gewenst zijn bij het betreden van een heiligdom. Turkmenistan bestaat voor het grootste deel uit woestijn. Neemt u stevige schoenen mee. Denk bij het samenstellen van de bagage aan voldoende fotomateriaal (niet goed verkrijgbaar ter plaatse), badslippers, zakmes en zaklamp.
Voor al onze reizen geldt dat u in de touringcar/ jeeps één koffer per persoon met een maximumgewicht van 20 kilo mag meenemen. Deze regelgeving kan dus afwijken van de regels van de luchtvaartmaatschappij die uw vliegreis uitvoert. De regels en afmetingen voor ruimbagage en handbagage verschillen tegenwoordig per luchtvaartmaatschappij en per bestemming. De actuele regels per luchtvaartmaatschappij treft u op de website van de uitvoerende luchtvaartmaatschappij(en). Indien u gebruik maakt van een binnenlandse vlucht dan gelden er andere bagage voorwaarden. Controleer de actuele regels van de desbetreffende luchtvaartmaatschappij.
Paspoort, visa en douanebepalingen
Indien u Turkmenistan in reist, heeft u een geldig paspoort nodig, dat bij vertrek uit Turkmenistan nog minstens 6 maanden geldig is. Daarnaast is een visum verplicht, dit koopt u na aankomst op de luchthaven van Ashgabat, na voorleggen van uw uitnodiging, WorldExperts kan deze voor u verzorgen.
U komt aan op de nieuwe luchthaven van Ashgabat. U komt langs de hal waar visa, migratie belasting en paspoort controles worden uitgevoerd. Het geüniformeerde personeel scheidt reizigers in twee rijen. Allereerst dient u uw paspoort te scannen in de “scanner”, vóór de controle. Vervolgens dient u uw visa en migratie belasting te betalen. Bij het visumloket toont u uw uitnodiging, vervolgens wordt u naar een ander loket verwezen waar de eerste betaling kunt verrichten van zo’n 99,- US$ om vervolgens naar een ander loket te worden gestuurd waar u wederom een betaling moet doen van zo’n 35,- US$ Met het betaalbewijs hiervan gaat u weer terug naar het visumloket, waar men nu het visum in uw paspoort plakt en van een stempel voorziet. Het is dus belangrijk dat u US dollars meeneemt welke fris en onbeschadigd zijn. Na het verkrijgen van uw visum kunt u zich aansluiten bij de paspoortcontrole. Vervolgens kunt u uw bagage ophalen en dient u uw bagage label te tonen bij een man bij de uitgang van de bagagehal. Zowel ruim- als handbagage worden in het bijzijn van de reiziger gescand en kan opengemaakt worden. Het is verboden om negatief materiaal over het land mee te nemen, een reisgids is geen probleem. Bij het verlaten van Turkmenistan over land, wordt u gevraagd een declaratieformulier in te vullen. Dit laatste is niet van toepassing bij vertrek vanaf Ashgabat.
Tevens dient er in het hotel een toeristentax betaalt te worden, USD 2,- per persoon/per nacht.
Fotograferen en filmen
Het maken van foto’s is voor veel mensen een manier om vakantieherinneringen te maken. Het fotograferen / filmen in Turkmenistan is aan regels gebonden:
- Het is ten strengste verboden het presidentiële paleis te fotograferen. Dit geldt eveneens voor gebouwen waar de afbeelding van de president op staat.
- De lokale bevolking ziet er prachtig uit en is een mooi fotografie onderwerp. Om diverse redenen worden foto’s niet op prijs gesteld. Vraagt u daarom altijd eerst om toestemming en respecteer het antwoord. Op de bazaar mogen over het algemeen geen mensen gefotografeerd worden.
- Onderwerpen waar de huidige president op staat of de eerste president (Turkmenbashi) mogen niet gefotografeerd worden. Soms geeft de gids aan dat dit wel van (grote) afstand mag. Dit geldt bijvoorbeeld voor het Neutraliteit monument. Wij verzoeken u naar de gids te luisteren omdat hij/zij er op aangesproken kan worden.
- Voor diverse bezienswaardigheden geldt een foto fee. Voor Merw & Konya Urgench bedraagt dit
TMT 7,- per camera (september 2019). Voor het nationaal museum en het tapijtenmuseum betaalt u een bedrag per foto.
Geldzaken
De Turkmeense munteenheid is de nieuwe manat (TMT). Voor één euro ontvangt u circa 3,88 manat.
(01-11-19).
In de praktijk kunt u het beste Amerikaanse dollars wisselen die gedrukt zijn na 2004. De biljetten dienen er goed uit te zien, beschadigde biljetten worden niet geaccepteerd. In Turkmenistan hanteert men een vaste wisselkoers en er is daarom geen verschil in het wisselen bij hotels, banken en wisselkantoren. Wij adviseren u voldoende contanten dollars mee te nemen in kleine coupures.
Creditcards:
Hoewel langzaam de diverse creditcards worden geïntroduceerd, is het land vooral gebaseerd op contante betalingen. Met uw bankpassen en kredietkaarten kunt u (nog) niet betalen.
Fooien
Hotelpersoneel, chauffeurs en gidsen in Turkmenistan zullen een kleine fooi op prijs stellen. In de restaurants kan het bedrag afgerond worden. Soms zetten duurdere restaurants tien tot vijftien procent servicekosten op de rekening. Een richtprijs voor de chauffeurs en gidsen is ongeveer € 2,- per persoon per dag. Uiteraard bent u vrij om zelf te kiezen hoeveel fooi u wenst te geven.
Gezondheid
Vaccinaties
Voor Turkmenistan zijn geen vaccinaties vereist, wel kunnen deze geadviseerd worden (bijv. DTP en Hepatitis A). Wij adviseren u hiervoor contact op te nemen met uw huisarts.
Mocht u medicijnen gebruiken, dan raden wij u het Europees Medisch Paspoort aan. Dit document is opgesteld in elf talen, waardoor de hulpverlener (in het buitenland) eenvoudig de gegevens van de patiënt, zijn of haar ziekten, aandoeningen en medicijngebruik kan opzoeken.
Neem een kleine reisapotheek mee op je vakantie naar Turkmenistan, met daarin o.a. jodium, pleisters, sterilon en middelen tegen koorts, diarree, verstopping, insectenbeten, zonnebrand en eventueel een middel tegen reisziekte. Denk ook aan een tekentang, thermometer (onbreekbaar), ORS (Oral Rehydration Salts, tegen uitdroging) en vitaminetabletten. Voor de hygiëne op reis o.a. een flesje desinfecteergel en ontsmettingsdoekjes. (Vochtig) toiletpapier wordt eveneens aangeraden omdat dit nog weleens ontbreekt.
In Turkmenistan schijnt de zon in overvloed en kan het in de zomermaanden erg warm worden. Goede zonbescherming is ten zeerste aanbevolen. Door de droge hitte verliest men ongemerkt veel vocht en veel drinken en toevoegen van extra zout is belangrijk. Warme dranken (thee) zijn minder belastend voor de maag en darmen dan sterk gekoelde dranken. Het kraanwater is niet drinkbaar.
Er geldt in Turkmenistan een algemeen rookverbod in openbare ruimtes (dus ook op straat).
Conditie van de reizigers
Voor deelname aan onze groepsreizen is het noodzakelijk dat u over een goede geestelijke en lichamelijke conditie beschikt en dat u volledig zelfredzaam bent. Er wordt regelmatig een wandeling gemaakt over veelal een ongelijke ondergrond.
Openingstijden
Winkels, postkantoren en kantoren in Turkmenistan zijn geopend van 9.00 tot 18.00 uur. Tussen de middag zijn de meeste zaken gesloten. De bazaars en warenhuizen in de grotere steden zijn meestal langer open. De Tolchuka bazaar in Ashgabat is in het weekend geopend van 8.00 - 14.00 uur. Musea zijn geopend van 10.00-17.00 uur.
Post, internet en telefoon
Iedere vorm van communicatie in Turkmenistan wordt gecontroleerd door de regering. Dit geldt bijvoorbeeld voor telefoonverkeer, internet en ansichtkaarten die bekeken worden alvorens ze voor verder transport ter beschikking worden gesteld.
Telefoneren in Turkmenistan
Je kunt in alle grote steden in Turkmenistan nationaal en internationaal bellen en faxen op het Telegraaf station, ook wel Glavny Telegraf genoemd.
Internet in Turkmenistan
Er is één serviceprovider in Turkmenistan: www.online.tm . Hoewel u op straat veel smartphones ziet, is het internet voor buitenlandse bezoekers niet goed toegankelijk. Het aantal te benaderen websites is beperkt. De beste plaats om online te gaan tijdens je Turkmenistan rondreis is in de tophotels van Ashgabat. Zowel Hotel President, als de hotels Nissa en Grand Turkmen hebben internet. Als niet-gast kun je het beste in de laatste twee hotels terecht.
Post
De post doet circa 2 weken over verzending van kaarten maar is niet altijd betrouwbaar.
Cultuur
Turkmenen zijn van oorsprong een nomadisch volk en ondanks de verstedelijking, zijn zij dit in hun hart nog altijd, zeker op het gebied van gastvrijheid. Als je een huis bezoekt tijdens je rondreis door Turkmenistan, krijg je veel belangstelling. Je krijgt soms een jonger gezinslid toegewezen die ervoor dient te zorgen dat je het goed naar je zin hebt. Ook is het belangrijk dat er altijd genoeg te eten staat op tafel. Ook de kledingdracht is nog vaak traditioneel: zowel in het moderne Ashgabat als daarbuiten lopen veel vrouwen in prachtige, kleurige jurken. Tegelijkertijd dragen de jonge mannen vaak westerse kleding al dan niet in combinatie met een telpek, het traditionele hoofddeksel van schapenwol.
Veiligheid
Turkmenistan is een veilig land voor reizigers, criminaliteit komt weinig voor. Desondanks blijft het belangrijk om op uw persoonlijke eigendommen te letten. In Ashgabat moet u ervan uitgaan dat er op iedere straathoek een politieman, vaak undercover, staat die nauwgezet in de gaten houdt wat toeristen doen. Wees hier vooral voorzichtig met fotograferen, dit met name van overheidsgebouwen of foto’s van posters van de president.
Reisadvies voor Turkmenistan
Actuele informatie over de veiligheid in Turkmenistan vind je op www.minbuza.nl, de website van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook op http://diplomatie.belgium.be, de website van het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken vind je nuttige reisadviezen.
Cultureel erfgoed en UNESCO
- Kunya Urgench
- Nisa
- Merw
Nationale feestdagen
Nationale feestdagen in Turkmenistan zijn: Nieuwjaarsdag (1 januari), Remembrance Day (12 januari), Vlaggendag (19 februari), verjaardag van de president, Internationale vrouwendag (8 maart), Paardendag (27 april), Dag van de Overwinning (9 mei), Dag van ‘Revival & Unity’ (18 mei), Dag van het gedicht Magtymguly (19 mei), Tapijtendag (25 mei of de laatste zondag in mei), Dag van de verkiezingen van de eerste president (21 juni), Meloendag (10 juli), Turkmenbashi Dag ( 14 juli), Dag van de herinnering van aardbeving in 1948 ( 6 oktober), Onafhankelijkheidsdag (27-28 oktober), Studenten jongerendag (17 november), Brooddag (30 november), Goede burendag (7 december) en Neutraliteitsdag (12 december).
Religieuze feestdagen in Turkmenistan
Daarnaast zijn er in Turkmenistan de islamitische feesten zoals het Suikerfeest na afloop van de ramadan, het Offerfeest. Tijdens de vastenmaand Ramadan blijft het openbaar leven functioneren en een groot deel van de bevolking doet er niet aan mee. Nowruz is een wijdverspreid feest dat vooral in Iran, maar ook in Centraal-Azië gevierd wordt. Het is het feest van het begin van de lente (in Iran ook het begin van het nieuwe jaar). Een paar dagen voor Nowruz is het tijd voor khashar; ervoor zorgen dat alle woningen, steden en dorpen er netjes uitzien.
Turkmeense Ambassade in België
Reyerslaan 106, 1030 Brussel, tel: 0032-26481874
E Turkmenistan@skynet.be